Tác giả: Nguyễn Thánh Ngã

Trước mặt thiền sư

chú rắn ngẩng đầu

một bông hoa nở

         ( Lưu Đức Trung)

   Lâu lắm mới thấy một chú rắn trong thơ. Người sáng tác hay chạy theo những gì gọi là thánh thiện, mà quên rằng loài rắn cũng là một sinh vật bé nhỏ, hiền lành. Chỉ vì nọc độc của Rắn, mà nó trở thành mụ phù thủy trong mắt con người.

   Nhưng trước mặt một vị tu hành, đại diện cho phái thiện; con rắn, đại diện cho phái ác: “chú rắn ngẩng đầu”. Rõ ràng nó đang đối mặt. Xem phim Ấn Độ, chúng ta thấy những nhà thôi miên điều khiển con rắn hổ mang quay cuồng theo ý muốn của họ. Tiếng tiêu thổi rắn ghê rợn. Nhưng thật ra chỉ là trò giả tạo. Họ dùng thủ thuật huấn luyện để bán thuốc, chứ không hề dùng tình thương hóa giải như vị thiền sư trong thơ Haiku của nhà thơ Lưu Đức Trung.

   Chú rắn ngẩng đầu trong thơ, không hề đối mặt với kẻ thù. Nó đang ngẩng lên để chiêm ngưỡng niềm thánh thiện bao la, trong một con người tâm đã tĩnh dưỡng theo chân lý thiện lành. Có thể nó đang quỳ lạy một bản thể chân thiện. Và con rắn trong ta cũng đang quỳ lạy một cõi vô hình chí thánh. Điều đó cho thấy, con rắn vốn là một bản thể không hề ác độc. Chỉ nọc độc của nó thì vô cùng ác độc! Nọc độc nằm trong con rắn, chứ không phải là con rắn. Nó hành động chỉ để tự vệ và kiếm ăn mà thôi. Nó không hề ý thức độc ác hay thánh thiện chi cả. Khoa Sinh vật học đã chứng minh, rắn kiếm ăn và phun nọc độc tự vệ chứ không hề tìm đến cắn con người. Chúng ta đã vô tình hay hữu ý bị rắn cắn, rồi đổ cho rắn nhiều huyền thuyết ác độc nhất mà thôi.

   Đã mang tiếng ác, nhưng loài rắn luôn có tính giác. Nó nhận biết được thứ ký hiệu có năng lượng tỏa ra từ vị thiền sư. Tâm Sư đã buông bỏ mọi tham, sân si, lòng không còn mảy may thù hận. Con rắn đón nhận loại ký hiệu tâm không đó, và ngẩng đầu lên kính cẩn lạy vị chân tu kia, như lạy một bản thể thanh tịnh thiện lành, luôn đem hạnh phúc cho chúng sinh; và có khả năng cứu vớt chúng sinh vượt bể khổ trầm luân.

   Từ đó, một bông hoa nở!

Người ta thường dâng hoa trong những ngày lễ, ngày rằm. Cùng một ý nghĩa đó, mặt đất dâng hoa thơm để cúng dường một sự kiện hóa độ chúng sinh của đệ tử Phật.

   Đẹp thay nghĩa cử của một bông hoa. Có bao giờ ta biết rủ bỏ thù hận trong lòng ta chưa? Hãy tập như chú rắn hồn nhiên kia, ngẩng cao đầu với ý thức tự giác, giác tha viên mãn, để được đến gần cái chân thiện mỹ hơn.

Thơ Haiku ôm choàng mặt đất và chú rắn

                             [Đà Lạt tháng 3/2017]