Chặng thứ ba: Hội nhập & Phát triển

Nối tiếp đà phát triển của giai đoạn hai, từ năm 2014 đến nay CLB tiếp tục đi vào chiều sâu chuyên môn và đã gặt hái được một số thành tựu: tổ chức 3 buổi Tọa đàm khoa học: “Tiếp nhận thơ Haiku ở Việt Nam” (2014), “Bình Thơ Haiku” (2015), “Thơ Haiku trong nhà trường”(2016). Nhiều nhà nghiên cứu, nhà giáo, nhà thơ và những người quan tâm đã đến tham dự, trình bày các báo cáo khoa học, đóng góp nhiều ý kiến quý báu. Ba tập kỷ yếu đã ra mắt kịp thời, được nhiều người yêu thích và đánh giá có chất lượng chuyên môn. Qua những cuộc tọa đàm, kết quả chứng tỏ chúng ta đã tiếp nhận thơ haiku Nhật một cách nghiêm túc và thực sự sáng tạo: biết kế thừa một số tinh hoa về mặt hình thức lẫn nội dung của thơ Haiku Nhật. Trên cơ sở đó, linh hoạt xây dựng hình thức và nội dung thơ haiku cho phù hợp với đặc điểm tiếng Việt và bản sắc văn hóa Việt của chúng ta.

Về phương diện sáng tác thơ haiku, sự kiện một số thành viên của CLB đã có thơ đăng trong Tạp chí Haiku Thế giới (World Haiku) trong những năm liên tiếp: 2014, 2015, 2016 và 2017 đã cho thấy một bước phát triển mới trong hành trình Hội nhập của Haiku Việt. Haiku Việt đã thực sự hòa vào dòng chảy của haiku trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và Châu lục nói chung.

Có thể nói, chính những trăn trở mong tìm ra chỗ đứng của haiku Việt trong dòng chảy văn hóa Việt – Nhật đã mang đến cho CLB một số thành tựu mới như trên. Chúng ta tự hào và cám ơn những năm tháng đã qua, những tháng năm tuy gian khó nhưng nuôi dưỡng ý chí và ước mơ, lòng say mê và tinh thần kiên định vì nghệ thuật và cái Đẹp trong cuộc sống của các thành viên trong CLB. Nhờ đó mà chúng ta vượt qua được bao khó khăn trở ngại, xóa bỏ bất đồng, thương yêu, đoàn kết để làm điều ý nghĩa. Một bài thơ haiku đúng như tinh thần của nó – làm ra không chỉ riêng cho ta, không phải để ta cầu lợi, cầu danh mà để thưởng thức cái đẹp, tu dưỡng tinh thần, rèn luyện đạo đức và ý chí. Mỗi thành viên, vì vậy đã học được nhiều bài học quý giá cho riêng bản thân mình.

Haiku Việt, trong 10 năm qua đã thực sự trở thành một hiện tượng văn hóa, nghệ thuật, hòa vào dòng chảy văn hóa Việt Nam.

Ước mơ cao đẹp của chúng ta muốn đem loại thơ nhỏ nhắn, xinh xắn này đến với nhiều người Việt yêu thích haiku và gieo trồng nó trong vườn thơ ca dân tộc, nhằm làm giàu có và phong phú hơn cho văn hóa Việt Nam. Ước mơ đó đã trở thành hiện thực. Làn hương của những bông hoa trong vươn thơ haiku Việt thành phố Hồ Chí Minh ngày càng lan tỏa khắp nơi. Đội ngũ làm thơ haiku Việt ngày càng đông đảo. Nhiều nơi đã hình thành từng nhóm, từng Câu lạc bộ haiku, đến nay đã có các CLB Haiku ở: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Nam, đã minh chứng cho sức lan tỏa và ảnh hưởng của CLB Haiku Việt TP.HCM mà Thầy Lưu Đức Trung đã khơi dòng. Đặc biệt CLB Haiku Việt Hà Nội, do bác sĩ Đinh Nhật Hạnh và dịch giả Lê Thị Bình khởi xướng đã được thành lập từ năm 2009 đến nay luôn là người bạn đồng hành thân thiết với chúng ta.

Thơ haiku Việt ngày nay đã không còn xa lạ đối với người Việt, được đăng nhiều trên các tạp chí văn học nghệ thuật và mục văn hóa nghệ thuật trên các báo ra hàng tuần. Nhiều tập thơ Haiku cũng được xuất bản thường xuyên hơn trước. Về phương diện này, CLB chúng ta lấy làm tự hào trong vòng mười năm lại đây, CLB đã đóng góp một số lượng thơ ca và tác phẩm thơ khá lớn trong cả nước. Bên cạnh đó, chúng ta không quên đúc kết kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng sáng tác, hoàn thiện thi pháp thơ haiku Việt. Mười năm qua, với tiêu chí đã xác định, các thành viên trong CLB và những người yêu thích đã sáng tác thành thục những bài thơ Haiku Việt ngắn gọn từ 5 đến 12,13 từ với vần điệu nhẹ nhàng, hấp dẫn, giàu hình ảnh, nội dung cô đọng, gợi mở nhiều ý nghĩa bằng tiếng Việt. Tuy vậy chúng ta vẫn luôn coi trọng việc nâng cao chất lượng trong sáng tác, cố gắng tránh hình thức nhầm sang loại thơ ba câu hay thơ tự do khác đang có ở Việt Nam.

Những thành tựu mà chúng ta gặt hái được trên đây là do lòng nhiệt tình và công sức của toàn thể thành viên CLB. Nhưng đặc biệt là do vị Thuyền trưởng kiên cường và nhân ái – Ông già Haiku Lưu Đức Trung. Chủ trương Nhân Hòa của thầy đã chinh phục được mọi người. Nhờ đó, những thành tựu của CLB mới đơm hoa kết trái.

Trong thời gian tới, CLB sẽ đi vào những hoạt động chiều sâu, mang tính chuyên môn để nâng cao chất lượng hoạt động của CLB. Chúng ta sẽ mời một số chuyên gia văn học và văn hóa Nhật Bản – Việt Nam đến để trao đổi, nói chuyện chuyên đề về thơ Haiku và Văn hóa Nhật trong dòng chảy Giao lưu văn hóa Việt – Nhật. Phạm vi sinh hoạt của CLB sẽ được mở sang các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và giáo dục, những vấn đề có liên quan trực tiếp và gián tiếp đến thơ haiku và văn học Nhật Bản, Việt Nam. Bên cạnh đó, CLB sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động giao lưu trong Nhà trường (THCS, THPT Công lập và Quốc tế) để có thể đưa thơ haiku đến gần hơn với học sinh và giáo viên.

Thơ ca là tiếng nói của trái tim, là tấm gương phản chiếu tâm hồn, là chiếc cầu hữu nghị giữa các dân tộc. Thấm nhuần điều đó, CLB coi trọng việc phổ biến thơ haiku đến với mọi người. Trong thập niên qua nhiều cuộc triển lãm sách báo thơ ca, tranh ảnh Haiku với thư pháp, giao lưu với CLB Trà đạo, Hoa đạo, Kiếm đạo, để củng cố và phát triển tình hữu nghị Việt Nhật. Hoạt động này được Tổng Lãnh Sự quán Nhật, Liên Hiệp các hội hữu nghị, Hội Hữu Nghị Việt – Nhật thành phố HCM hoan nghênh.

CLB Haiku Việt TP.HCM đang bước sang tuổi 11. Mặc dù PGS. Lưu Đức Trung – vị chủ nhiệm yêu kính của chúng ta đã ra đi, nhưng di sản mà Thầy để lại cho chúng ta là CLB Haiku Việt TP.HCM, thật đáng tự hào. Và chúng ta học được những bài học cuộc đời vô giá về tinh thần đoàn kết, sự khiêm cung, tinh thần hòa ái, hữu nghị, gắn kết thương yêu. Chúng ta nguyện tiếp tục con đường mà Thầy đã chọn.

Một mùa Xuân tươi thắm đang đón chào các Haijin sáng tạo, hội nhập và giàu bản sắc. Trên cánh đồng Văn hóa Việt Nam – Nhật Bản, hy vọng chúng ta sẽ gặt hái được nhiều hoa tươi trái ngọt dâng Đời.

Xuân Mậu Tuất đã đến trong niềm vui và sức sống mới, hy vọng chúng ta sẽ lại có thêm một năm gặt hái nhiều thành công mới.