Kính thưa hương hồn THẦY – GS Lưu Đức Trung

Kính thưa: Gia đình, thân bằng quyến thuộc của Thầy Lưu Đức Trung

Kính thưa các bậc cao huynh, nhân sĩ, đồng nghiệp, các thế hệ học trò của GS Lưu Đức Trung cùng toàn thể thành viên CLB Thơ Haiku Việt và những người bạn tâm giao yêu quý Thầy có mặt trong buổi đưa tiễn hôm nay.

Ngày 2 tháng 5 năm 2017 (nhằm ngày 07/04 năm Đinh Dậu), vào lúc 17h55 GS – Nhà giáo ưu tú Lưu Đức Trung, Chuyên gia Văn học Châu Á, Chủ nhiệm CLB Thơ Haiku Việt đã trút hơi thở cuối cùng trong vòng tay yêu thương, lưu luyến của gia đình, người thân tại nhà riêng, hưởng thọ 85 tuổi. Chúng ta ở đây vĩnh biệt một Người Thầy, một Nhà thơ, một Nghệ sĩ đã sống đầy nhân ái, bao dung với tâm hồn lạc quan, hiền hậu và ấm áp, Người đã trải lòng trên từng vần thơ, trang viết đến phút cuối vẫn nguyên xanh khát vọng yêu đời, yêu người thiết tha.

Trước anh linh Thầy, để tiễn đưa con người mà chúng ta nhất mực yêu kính ấy, cho phép chúng tôi được đại diện CLB Thơ Haiku Việt – CLB mà Người đã có sự gắn bó tâm huyết suốt 10 năm qua tại Sài Gòn, kể câu chuyện về Thầy…

Thầy Lưu Đức Trung vốn là chuyên gia văn học Trung Quốc, sau đó, Thầy đã chuyển qua nghiên cứu và giảng dạy văn học Ấn Độ rồi Nhật Bản. Giáo sư Lưu Đức Trung thực sự là một giảng viên đại học tâm huyết, một nhà khoa học lớn.

Nhưng hôm nay chúng ta tề tựu ở đây không chỉ để nhắc về những cống hiến cũng như những công trình nghiên cứu lớn mà Thầy để lại cho các lớp học trò thế hệ mai sau. Chúng ta có mặt để cùng chia sẻ với Thầy một mối lương duyên tiền định với thơ, đặc biệt là thơ Haiku bởi thẳm sâu trong cốt cách người Thầy ấy là một Nghệ sĩ – “kiểu nghệ sĩ – thiền giả”, như cách nhà nghiên cứu Chu Văn Sơn – cũng là học trò của Thầy từng gọi tên. Thầy từng tâm niệm Haiku như một loài hoa mới lạ đã được ươm trồng ở Việt Nam nay đang trên đà phát triển và tô điểm cho vườn hoa thơ ca Việt thêm hương sắc… Thầy chính là thủ lĩnh của CLB thơ Haiku Việt thuộc Hội Hữu nghị Việt – Nhật, TP. HCM, một thi sĩ thơ Haiku, người khơi mở, sáng lập, nâng đỡ, nuôi dưỡng sự hình thành và phát triển CLB suốt 10 năm qua… Kể từ năm 2007 đến nay, vườn thơ Haiku Việt do Thầy ươm trồng đã đơm hoa kết trái và tỏa bóng đến khắp 3 miền Bắc – Trung – Nam với số bạn thơ lên tới hàng trăm người…

Chúng ta ở đây để tiễn biệt một tâm hồn nhạy cảm, luôn dễ động lòng trước cái đẹp đơn sơ, bình dị của tạo vật, của tình đời, tình người. Đằng sau cặp kính của thi nhân lấp lánh vẻ độ lượng của một người nhiều trải nghiệm nhưng tâm hiền hoà, luôn giữ vẻ an nhiên bình thản giữa cõi nhân gian.

Chúng ta ở đây tiễn biệt một con người, trong đớn đau bệnh tật vẫn nhìn cuộc sống với vẻ rạng rỡ, đầy hi vọng, lạc quan “Bánh xe lăn / đi về phía mặt trời / đốt tan cơn bệnh” – những vần thơ cuối cùng Thầy viết khi đang nằm bệnh viện cho thấy tình yêu cuộc sống thiết tha. Một tuyên ngôn Sống, một tình yêu miên viễn mà chính thầy đã từng lấy làm đề từ cho tập hồi kí Kỉ niệm ấm lòng: “Tôi đã đau khổ / đã từng biết chết chóc / nhưng tôi sung sướng / vì đã được sống trong cõi đời này (R. Tagore)”.

Chúng ta ở đây để tiễn biệt một người đàn ông tình cảm, luôn khát khao tình Mẹ và hơi ấm bàn tay của người thân, người thương… Trong cuốn “Hồi ký Lưu Đức Trung, Quyển 1, 2005”, Thầy viết “Cuốn Hồi ký này tôi dành cho những đã hiểu tôi và muốn hiểu tôi”, dường như suốt cuộc đời Thầy đi tìm người tri âm, tri kỷ. Có thể Thầy đã gặp, đã có và còn mong ước mở lòng cho những ai thấu cảm tâm tình hiến dâng này bước vào vườn hoa sáng tạo lặng lẽ và bền bỉ của mình. Con người cô đơn và luôn giữ mãi niềm say mê văn học tới vô thuỷ vô chung ấy bước đi trên con đường Haiku đạo, nhặt những cánh hoa bên đời để kết nên những đóa Hoa bốn mùa, Tươi mãi với thời gian

Chúng ta ở đây để tiễn biệt một thi nhân đã góp phần tạo nên thế giới Haiku Việt vừa thanh thoát, tao nhã, kiểu thiền giả cư trần lạc đạo, vừa tiếp biến một trong những đặc sản của văn hóa Nhật Bản vào đời sống thi ca Việt. Dẫu mới chỉ là những thử nghiệm đầy ngẫu hứng, sáng tác Haiku như là bước vào một cuộc chơi, những vần thơ Haiku của Thầy phong kín bao nỗi niềm thầm lặng, thấm đượm phong khí, cốt cách của người thơ.

Chúng ta ở đây, lúc này, để tiễn biệt một người Thầy bao dung, đức độ. Thầy sống hiền như đất, lành như cơm. Tình Thầy tựa tình Cha, lại nhu hòa, nhịn nhường như lòng Mẹ! Lớp lớp học trò từ Bắc vào Nam, dù đã may mắn từng gặp, từng học hay chỉ thiện duyên gặp gỡ trên dòng đời cũng đều muốn gắn bó và cảm giác ấm áp, tin cậy, tự hào khi nghĩ về, nhớ về Thầy…

Ngày 2/5 vừa qua, Thầy kết thúc cuộc hành trình dương thế. Thầy ra đi nhẹ nhàng, thanh thản như đi vào giấc ngủ vĩnh huyền trong vòng tay chăm chút ân cần của con cháu, người thân, trong tiếng đọc thơ, thủ thỉ của trò, trong không gian âm nhạc Trịnh mà Thầy ưa thích, trong giai điệu, ca từ mang âm hưởng đất mẹ Cao Lao – quê hương Quảng Bình yêu quý luôn ngầm ẩn chảy trong mạch huyết Thấy suốt những năm tháng tha phương… Thầy đi, như Thầy từng viết:

Theo gió
lá rơi
dòng sông bất tận.

(Lưu Đức Trung)

Dòng sông bất tận đã xuôi về với biển. Trong thơ, Thầy luôn nói về sự chuyển động thuận theo lẽ tự nhiên của đất trời con người và vạn vật… Thu úa tàn, đông lạnh giá… là để ủ mầm đợi xuân sang. Không có gì mất đi. Không có gì không đổi thay… Vô vi như nước,

như hoa kia về với cội nguồn…

Thầy ơi ! Tập thơ Hoa bốn mùa gồm 101 bài được Thầy tuyển chọn từ 5 tập thơ (có hàng ngàn bài) trong suốt hành trình 15 năm làm thơ Haiku Việt sắp được ra mắt bạn đọc như ước nguyện của Ông già Haiku yêu kính: Gieo hạt Haiku / mười năm hoa nở / hương tỏa khắp nơi.

Thầy ơi ! Chúng con sẽ tổ chức Kỷ niệm CLB Thơ Haiku tròn 10 tuổi như mong ước của Thầy đấy ạ ! Chính bởi thế, “những hẹn hò từ nay khép lại / Thân nhẹ nhàng như mây”… nhưng tinh thần thơ Haiku, tâm tình dâng hiến của Thầy với con người và cuộc đời này còn Tươi mãi với thời gian.

Và chúng con biết Thầy từ một cảnh giới khác, Thầy quán chiếu hết thảy với đôi mắt của một hiền nhân tinh tế và độ lượng: Lấp lánh ngoài khe cửa / Một màu hồng / Một niềm vui…

Thầy ơi! Chúng con Cầu chúc Thầy an vui nơi miền cực lạc. Thuận thiên về với đất trời, Thầy nhé!

Sài Gòn, 3h09 ngày 8/5/2017 (13/4/ Quý Dậu)

Trúc Anh – Kim Thanh